ریزش مو و راه حل جلوگیری و درمان آن (بخش اول)

 

ریزش مو چیست ؟ عوامل تاثیر گزار بر این بیماری

در ناحیه سر یک انسان به طورمتوسط یک صد هزار تار مو وجود دارد و هر مو به طور معمول هزار روز عمر می کند و بعد وارد مرحله استراحت شده و بعد از سه ماه ریزش می کند. اما در حالت نرمال موها حالت موزائیکی دارند، بطوریکه وقتی که یک مو وارد مرحله ریزش می شود، موی کناری وارد مرحله رشد می شود. بطوریکه در حالت عادی که روزانه 60 تا 100تار مو ریزش می کند که فرد زیاد احساس نمی کند چون جبران می شود. اما اگر تعداد مو های ریخته شده بیشتر از صد تار مو در روز شد، غیر طبیعی تلقی شده و به تدریج بیمار احساس کاهش مو و طاس شدن می کند.

مهم ترین دلیل ریزش مو

شایع ترین علت ریزش مو در افراد بزرگسال به خصوص آقایان، طاسی آندوژنیک است که ریشه ارثی دارد(بهترین روش درمانی پیوند مو می باشد).
طاسی به وضعیت نداشتن مو یا از دست دادن آن در مناطقی که مو در آن نواحی اغلب رشد می‌کند به خصوص در سر، گفته می‌شود. کچلی نوعی عفونت پوست و ریزش موی ناشی از عامل قارچی است.
در واقع، ریزش مو می‌تواند نتیجه چندین عامل مختلف از جمله ژنتیک، هورمون‌ها، داروها و انتخاب‌های کلی سبک زندگی باشد که ژنتیک مهم ترین آن است.

تاثیر عوامل مختلف بر ریزش مو

تاثیر انواع بیماری:

زمانی که سیستم ایمنی بدن با بدن درگیر می شود (بیماری خودایمنی) ممکن است، باعث ریزش مو به صورت سکه ای شود.
انواع بیماری های خودایمنی:
سلیاک
دیابت موع یک
بیماری گریوز
مولتیپل اسکلروزیس
پسوریازیس
بیماری التهابی روده
آرتریت روماتونید
و غیره

تاثیر داروهای ضد کرونا

در بعضی موارد دلیل ریزش مو عوارض برخی داروهای درمانی می باشد. معروف ترین و شایع ترین آن در این ایام داروهای ضدکرونایی بوده که یکی از شایع ترین عوارض آن ریزش مویی به نام telogen effluvim ،(TE) است.

تاثیر بارداری:

این بیماری، در بارداری صرفاً به این دوران محدود نمی‌شود، پس از زایمان هم ممکن است شاهد ریختن مو ها باشیم. ریزش مو پس از زایمان به دلیل افت ناگهانی در سطح استروژن بدن اتفاق می‌افتد. دیدن ریزش حجم زیادی از موها مثلاً موقع هر بار شانه زدن یا شستشوی سر می‌تواند شوکه‌کننده باشد، اما خوشبختانه پدیده‌ای کاملاً نرمال است و این عارضه طی حدوداً شش ماه به‌طور خود به‌ خود رفع می‌شود.
زمانی که حجم زیادی از مو در فاز استراحت قرار می‌گیرد، می‌گوییم فرد دچار تلوژن افلوویوم شده است. تلوژن افلوویوم بیماری است که در اوایل بارداری ظاهر می‌شود، و یا ممکن است در اوایل سه ماه دوم بروز کند. در برخی ازبانوان نیز این حالت بعد از زایمان بروز می‌کند، بنابراین در بانوان در زمان‌های متفاوت ریزش مو ناشی از بارداری دیده می‌شود.

تاثیر بالا رفتن سن :

بر اساس تحقیقات انجام شده، مشخص شده است که ریزش مو مرتبط با افزایش سن ممکن است، در اثر فقدان یا کاهش ریز مغذی ها ( مانند ویتامین ها) در بدن باشد.
ریزش موی مرتبط با افزایش سن با کاهش سطح اسیدفولیک (B9) خون واختلال درکارکرد تیروئید ارتباط دارد.
اسیدفولیک: (B9) فولیک اسید شکل مصنوعی ویتامین B9 می‌باشد. این مکمل را به اسم فولات هم می‌شناسند. این ویتامین برای سیستم عصبی، خون و همچنین یاخته‌ها حیاتی و مهم است. فولیک اسید می‌تواند به شکل تزریقی و خوراکی مصرف شود و بدن ما را در مقابل بیماری‌های چون: بیماری قلبی، نقص‌های مادرزادی، پوکی استخوان و همچنین سرطان حفظ کند. فولیک اسید در فراورده‌های جوشیده و حرارت داده شده از بین می‌رود، همچنین نگه داشتن غذا با دمای اتاق به مدت طولان نیز از بین می‌رود.
درنتیجه برای کم شدن ریزش مو در سنین بالاتر نیاز به مصرف مواد غذایی سرشار از اسیدفولیک است.
موادغذایی مانند:
اسفناج، برگ شلغم، بروکلی و کاهو، مارچوبه، بامیه، میوه‌های مثل موز، ملون، لیمو. لوبیا، قارچ، گوشت جگر، آب پرتقال و آب گوجه فرنگی، آرد، سویا، نخود چشم سیاه، لوبیا قرمز، بادام زمینی، کدو تنبل، سبوس برنج، عدس و کدو حلوایی.

اختلال در کارکرد تیروئید:

تیروئید غده ای پروانه ای شکل است که در قسمت جلویی پایین گردن، زیر برجستگی گلو قرار دارد. این غده با تولید هورمون های تیروئیدی مسئول تنظیم بسیاری از فرآیندهای بدن مانند متابولیسم، تولید انرژی و خلق و خوی فرد است.
اختلالات تیروئیدی زمانی رخ می‌دهند، که سطح هورمون‌های تیروئیدی در خون بالاتر یا کمتر از حد نرمال باشند. وقتی پایین‌تر از سطح نرمال باشند، به آن کم کاری و وقتی بالاتر از سطح نرمال باشند به آن پرکاری تیروئید گفته می‌شود.
این بیماری ممکن است به آهستگی همراه با پرکاری یا کم کاری تیروئید پیشرفت کند؛ در آغاز ممکن است متوجه محلی از ریزش مو نشوید و درعوض احساس کنید، که موهایتان نسبت به سابق نازک یا کم‌ پشت‌تر شده است.
بیماری آلوپسی چیست؟
آلوپسی یک بیماری اوتوایمیون است که در اختلالات تیروئیدی دیده می‌شود. در این بیماری نواحی پراکنده‌ای از موی سر  ریخته می شود، که درنهایت می‌توانند منجر به طاسی کامل شوند. برخی دیگر از بیماری‌های خودایمنی که می‌توانند منجر به ریزش مو شده و با مشکلات تیروئیدی هم همراهی دارند، می‌توان به لوپوس و سندروم تخمدان پلی‌کیستیک اشاره کرد.
برخی داروهای خاصی که برای درمان مشکلات تیروئیدی تجویز می‌شوند هم می‌توانند در مواردی باعث ریزش مو شوند؛ از جمله برخی داروهای آنتی‌تیروئید که در درمان پرکاری تیروئید استفاده می‌شوند.
اما خبر خوب این است که ریزش موی ناشی از مشکلات تیروئیدی اغلب موقتی بوده و با درمان علت زمینه‌ای برطرف می‌شود.

تاثیر محیط:

بررسی‌ها نشان می‌دهد با وجود این که ژن ها نقش مهمی در ریزش مو دارند، عوامل محیطی نیز در این عارضه تاثیر به سزایی دارد. بطورمثال آلودگی هوا به عنوان عاملی بالقوه که موجب ریزش مو می‌شود، به تازگی مورد توجه قرار گرفته است.
میزان آلودگی هوای شهر خود را می توانید ببینید.
سازمان بهداشت جهانی تخمین می‌زند که سالانه بیش از 4.2 میلیون شهروند، جان خود را در اثر آلودگی هوا از دست می‌دهند. در شهرهای بزرگ و پیشرفته حدود 90 درصد شهروندان از انواع بیماری‌های پوست و مو، به خصوص ریزش بی‌رویه و افزایش الگوهای طاسی رنج می‌برند؛ دانشمندان و پژوهشگران دلیل عمده این مشکلات را آلودگی هوا اعلام کرده‌اند.
یافته‌های پژوهش های یکی از کمپانی های لوازم آرایشی کره جنوبی نشان می‌دهد، هنگامی که سلول‌های فولیکول مو در معرض آلاینده‌های هوا قرار بگیرند، ضعیف می‌شوند و ریزش مو را در پی دارند. آلاینده‌های هوا به پروتئین‌های اصلی مو حمله می‌کنند و تکثیر و ترمیم آن ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

5راهکار پیشنهادی برای پیشگیری از ریزش مو

1-استفاده نکردن از لوازم حرارتی

استفاده ی بیش از حد از ابزاری مانند اتوی مو، سشوار، بیگودی و… باعث می شود فولیکول های مو ازبین برود وقتی این فولیکول ها ازبین می روند مو نمی تواند آب مورد نیاز خورد را ذخیره کندو به اصطلاح دهیدراته می شود و این عوامل باعث خشکی مو،موخوره و درنهایت ریزش مو می شود.

2-استفاده از برس هایی با الیاف طبیعی

برس کشیدن در یک جهت می تواند گره های مو را باز کرده و موخوره مو را کمتر کند همچنین از وز شدن مو جلوگیری می کند؛برس کشی باعث می شود هوا در مو جریان پیدا کند و این امر از خشکی و زبر شدن مو جلوگیری می کند.از برس چوبی استفاده کنید؛چوب به دلیل خاصیت نارسانایی که دارد الکتریسته مورا خنثی کرده و به درخشندگی مو کمک می کند.

برای اینکه شانه زدن مو نتیجه ی بهتری برایتان داشته باشد می توانید چند قطره روغن را به برس خود اضافه کنید؛توجه شود که از روغن های سبکی مانند روغن جوجوبا،آرگان،هسته انگور استفاده کنید چون روغن های سنگینی مانند زیتون،نارگیل ظاهر چربی به موهایتان می دهد.

3-استفاده نکردن از موادشیمیایی برای جلوگیری از ریزش مو

اگر واقعا به سلامت موهای خود و عدم ریزش آنها توجه می کنید از صاف کردن دائمی یا فرکردن دائمی موهای خود پرهیز کنید چون مواد شیمیایی استفاده شده در این روش ها به شدت به ساقه و ریشه ی موها آسیب رسانده و فولیکول های موجود را ازبین خواهند برد.

از رنگ کردن مکرر موها خودداری کنید؛بخصوص دکلره؛ همانطور که از نام این روش می توان دریافت موها فاقد رنگ می شوند یعنی این مواد به لایه های زیرین تار مو نفوذ کرده و رنگدانه های موجود در آن را ازبین می برد تا رنگ موردنظر را جایگزین رنگ فعلی مو کند.

برای رنگ کردن موهای خود حتما اصولی پیش بروید؛اول آنکه از اصل بودن مارک خریداری شده اطمینان حاصل کنید،در مکان های معتبر و توسط افراد متخصص اقدام به رنگ کردن موهای خود کنید.

رعایت کردن این مسائل باعث کاهش حداکثری عوارض موادشیمیایی مو می شود.

4-استفاده از پروتئین ها

فولیکول های مو دارای پروتئین هایی مانند کراتین هستند،تقویت این پروتئین ها موجب استحکام ریشه و ساقه مو و درنتیجه کاهش ریزش موها می شود؛استفاده از ماسک های حاوی پروتئین می تواند بسیار موثر باشد برای تهیه ی این ماسک ها می توانید به داروخانه های معتبر شهر خود مراجعه کنید اما ماسک های خانگی نیز می تواند همان تاثیر را بگذارد یا حتی بهتر باشد برای مثال ماسک آب برنج،ماست و…

5-رژیم غذایی مناسب

داشتن وعده های غذایی منظم و سرشار از پروتئین برای پیشگیری از ریزش مو بسیار تاثیر گذار است یک رژیم غذایی خوب شامل مقادیر زیادی از پروتئین،کربوهیدرات؛موادمعدنی مانند آهن و…است.میان وعده هایی مثل میوه و شیر بهتر است جایگزین خوراکی هایی مانند چیپس و پفک شود.

ازگذشته تا کنون سیر به عنوان یک خوراکی بسیار مفید موردتوجه بوده است؛ازآن جهت که هم ویژگی های پیشگیری و درمانی دارد و هم خواص دارویی. نکته‌ی قابل توجه سیر سیاه است؛ چون سیرسیاه به روش تخمیری از سیرمعمولی تهیه شده است تمام خواص موجود درآن نسبت به سیر معمولی چند برابر شده است و مهم تر آنکه فاقد بوی نامطبوع است و به همین دلیل می توان آن را به صورت روزانه مصرف کرد.

روش های درمانی ریزش مو

1-PRP

 PRP (پلاسمای غنی از پلاکت) روش درمانی کم تهاجمی است که در سه قدم  خلاصه می‌شود: در قدم اول، پزشک یا درمانگر از فرد خون می‌گیرد. قدم دوم شامل پردازش خون فردبیمار و آماده کردن آن می‌شود و در نهایت در مرحله ی آخر ، خون پردازش شده و آماده به پوست سر فرد تزریق می‌شود. این روش درمانی  که پزشکان با مطالعه برخون انسان و بررسی تعداد پلاکت های موجود و تزریق پلاسمای غنی از پلاکت برای درمان ریزش مو ، پیوند مو، و بهبود زخم استفاده می کنند جدیدا بسیار مورد  توجه قرارگرفته است و بسیاری ازبیماران از این نوع درمان بهره مند شده اند.درواقع پلاکت های درون خون با افزایش قدرت لختگی خون در روند التیام زخم تاثیر گذاشته و رشد و بهبودی افزایش می یابد.

2-مزوتراپی

مزوتراپی یک روش غیر تهاجمی است که در آن با تزریق انواع مختلف دارو از جمله هورمون، ویتامین، کافئین و… در نواحی مختلف بدن مانند  پوست ( به صورت سطحی ) یا بافت ( به صورت عمقی) سبب ترمیم و جوان سازی و یا حذف چربی (Fat removal)می گردد.این روش توسط یک پزشک فرانسوی به نام مایکل پیستور در سال 1952 میلادی ابداع شد. در ابتدا از این روش به‌منظور کاهش درد استفاده می‌شد و به‌تدریج در دیگر نقاط جهان محبوبیت پیدا کرد و مورد استفاده قرارگرفت.مزوتراپی روشی تزریقی است که انواع ویتامین‌های گروه BوC، مواد افزایش دهنده ی جریان خون سر،هورمون های تحریکی به ویژه در آقایان ،گیاهانی مانند جین سنگ، آنتی اکسیدانها و…به طور مستقیم به پوست سر باعث تقویت و پیشگیری و درمان ریزش مو و رشد مجدد موها می شود.نکته ی مهم عدم استفاده از کورتون در این مواد بوده و هم چنین باید توجه کردکه مزوتراپی برای زنان باردار منع استفاده دارد.