اگر قصد داشته باشیم از چندین نوع بیماری به عنوان بیماریهای عصر جدید نام ببریم؛ قطعا بیماری دیابت در صدر جداول بیماریهای شایع این دوران قرار میگیرد. شاید اولین عاملی که در ابتلای جهانی به این بیماری بسیار حائز اهمیت باشد؛ نوع سبک زندگی مردم جهان در دوره معاصر به ویژه در طی یک قرن گذشته بوده است. در واقع گسترش زندگی ماشینی، کاهش میزان تحرک بدنی، نوع تغذیه و تغییر ذائقههای غذایی، گرایش به سمت فست فودها و افزایش میزان استرس و تنش زندگی؛ باعث شیوع گسترده دیابت در بین عموم شده است. لذا یکی از شیوههای معمول در کنترل و درمان دیابت در قدم نخست، تغییر عادات بد غذایی و دوری از کم تحرکی در زندگی است.
امروزه پزشکان با توجه به نوع دیابت اقدام به درمان دارویی میکنند. داروهای فعلی برای درمان قطعی دیابت شامل قرصهای کاهنده قند خون و تزریق هورمون انسولین است. دارو درمانی و هورمون تراپی در کنار اصلاح سبک زندگی که پیشتر به آن اشاره شد میتواند نقش موثری در کنترل دیابت داشته باشد. در نوشتار پیشرو تلاش میکنیم به روشهای درمان دیابت و همچنین سریع ترین راه درمان آن بپردازیم.
اما انواع بیماری مرض قند یا دیابت چیست؟ تاکنون در جهان چندین نوع از بیماری دیابت شناخته شده است. از شایعترین انواع دیابت میتوان به طور عمده به دیابت نوع ۱ و ۲ اشاره کرد
درمان دیابت یا بالا بودن قند خون
آیا در حال حاضر درمان قطعی دیابت توسط محققان حوزه سلامتی و درمان مشخص شده است یا خیر؟ در پاسخ به این سوال میتوان گفت که در حال حاضر درمان قطعی برای بیماری دیابت پیدا نشده است و کلیه درمانهای فعلی در پزشکی کلاسیک مبتنی بر کنترل دیابت هستند. البته ناگفته نماند که نوع درمان و کنترل دیابت بستگی به انواع دیابت نیز دارد. در درمان دیابت تاکنون روال بر این بوده است که سطح بالای قند خون کاهش داده شود. از طریق داروهای دیابت یا تزریق انسولین موجبات سوخت و ساز بیشتر قند خون در بدن فراهم گردد. در کنترل و درمان این بیماری به ویژه دیابت نوع 2 میتوان با تغییر سبک زندگی نتایج مثبتی کسب کرد.
اغلب در این موارد لازم است فرد از طریق مشاوره با پزشک خود به تمرینات ورزشی مداوم و استفاده از رژیم غذایی مناسب روی آورده و از تکنیکهای آرامش بخش برای کنترل سطح استرس خود استفاده نماید. تمرینات ورزشی مستمر و رژیم غذایی مناسب باعث کاهش وزن در فرد مبتلا میشود که در کنترل دیابت فاکتور بسیار موثری خواهد بود. همچنین در طب سنتی ایرانی نیز بعضی از گیاهان دارویی کاهنده قند خون شناسایی شدهاند که مشاوره با پزشک طب سنتی برای استفاده در این خصوص میتواند کمک کننده باشد.
روش های درمان انواع دیابت
به طوریکه در دیابت نوع اول که نوعی دیابت مادرزادی است و از سنین کودکی خود را نشان میدهد به دلیل اختلال در سیستم خود ایمنی؛ دستگاه ایمنی بدن سلولهای تولید کننده انسولین در لوزالمعده را از بین میبرند. لذا به دلیل فقدان انسولین در بدن؛ میزان قند خون به شدت بالا میرود. در حال حاضر درمان دیابت نوع 1 وابستگی صد در صد به استفاده از انسولین از طریق تزریق دارد.
در دیابت نوع دوم که در سنین بالاتر اتفاق میافتد و ارتباط شدیدی با نوع سبک زندگی افراد دارد؛ انسولین موجود در بدن به درستی کار نمیکند. اضافه وزن و مصرف مواد غذایی دارای قندهای بالا مثل شیرینیها و نوشابههای صنعتی از مهمترین عوامل ابتلا به دیابت نوع دوم شناخته شدهاند. در درمان قطعی دیابت نوع دوم اصلاح سبک زندگی به طور چشمگیری در کنترل روند بیماری نقش مثبتی ایفا میکند.
در پیش دیابت فرد استعداد و آمادگی ابتلای کامل به دیابت را دارد. با این مضمون که در آزمایشات پزشکی؛ میزان سطح قند خون فرد در خطوط مرزی ابتلا به دیابت تشخیص داده میشود ولی با تغییر سبک زندگی این امید وجود دارد که از ابتلای قطعی به دیابت جلوگیری شود. لذا اصلاح سبک زندگی؛ نوعی اقدام پیشگیرانه در مسیر درمان دیابت و ممانعت از ابتلا به دیابت قطعی است.
دیابت بیمزه هم نوعی اختلال مادرزادی در غدد درونریز بدن است. این اختلال در اثر فقدان هورمون وازوپرسین و مسدود سازی عملکرد آن بروز میکند که تشخیص قطعی آن توسط متخصص فوق غدد صورت میگیرد. از نشانههای شایع دیابت بیمزه؛ تشنگی زیاد و تولید بیش از حد ادرار رقیق است.
در دیابت بارداری، همانطور که از نام آن نیز مشخص است در بانوان باردار و در ماههای پایانی بارداری در اثر تغییرات هورمونی در بدن مادر ایجاد میشود؛ هورمونهای مترشحه از جفت عملکرد انسولین را مختل میکنند. درمان دیابت بارداری از طریق تزریق انسولین در طی بارداری طبق نظر پزشک صورت میگیرد.
روش های درمان دیابت
همانطور که پیشتر هم اشاره شد درمان دیابت و نوع روشهای درمانی بستگی به نوع دیابت دارد. البته لازم به توضیح است که هنوز درمان قطعی دیابت یافت نشده است. دانشمندان و محققان حوزه سلامتی و بهداشت در سراسر جهان؛ بی وقفه به دنبال یافتن شیوههای درمان و کنترل قطعی این بیماری هستند. از این حیث میتوان اذعان کرد که در حال حاضر روشهای درمانی دیابت اغلب شامل روشهای پیشگیرانه و کنترلی است. در روش های درمان دیابت فعلی تلاش بر این است که سطح قند خون در محدوده نرمال سلامتی تنظیم شود. دیابت نوع اول از طریق تزریق انسولین کمکی و اصلاحاتی در سبک زندگی اعم از کنترل استرس و تغذیه سالم تحت کنترل قرار میگیرد تا فرد مبتلا بتواند به زندگی عادی خود ادامه دهد.
در سریع ترین راه درمان دیابت از نوع دوم نیز در وهله اول به اصلاح سبک زندگی پرداخته میشود. سپس در انواع پیشرفتهتر و مزمن آن از طریق تزریق انسولین و استفاده از داروهای غیر انسولینی به کنترل و جلوگیری از پیشرفت دیابت و عوارض ناشی از آن پرداخته میشود.
سریع ترین راه درمان دیابت چیست؟
سریع ترین راه درمان دیابت در گام نخست، توجه به نشانهها و جدی گرفتن علائم دیابت است. برای تشخیص زودهنگام، پیشگیرانه و کنترلی لازم است که به صورت منظم به چکاپ کلی بدن و بررسی سطح قند خون پرداخته شود. ضمنا در صورت بروز نشانههای کلی دیابت که پیشتر هم به آنها اشاره شد؛ لازم است بدون سهل انگاری و هر گونه اهمالی؛ از یک متخصص داخلی یا متخصص غدد وقت مشاوره گرفته شود. در ادامه مقاله به پارهای از روشهای فعلی در درمان دیابت اشاره میکنیم:
درمان دیابت با انسولین
انسولین در درمان دیابت نوع اول و بعضی از موارد ابتلا به دیابت نوع دوم و همچنین دیابت بارداری از طرف پزشک برای کنترل و بهبود وضع بیمار تجویز میشود. در حال حاضر 4 مدل انسولین در سیستم درمانی دیابت در جهان وجود دارد که در نحوه و سرعت اثرگذاری با هم متفاوت هستند. همچنین انسولین به دلیل اینکه در معده در مواجهه با آنزیمهای گوارشی از بین میرود و کارکرد مفید خود را از دست میدهد. فعلا فقط به صورت تزریقی مورد استفاده قرار می گیرد. ولی دانشمندان اخیرا در زمینه ساخت انسولین خوراکی نیز موفقیتهای شایانی به دست آوردهاند. انسولینهای خوراکی در مراحل پایانی بررسی و در حال ورود به سیستم دارویی درمان دیابت هستند.
درمان پیش دیابت
برای جلوگیری از تبدیل پیش دیابت به بیماری قطعی دیابت لازم است به فکر تغییر سبک زندگی مثل تغییر نوع مواد غذایی و میزان تحرک روزانه بود. سبک زندگی سالم و پرهیز از چاقی میتواند از ابتلای قطعی به دیابت نوع دوم جلوگیری نماید.
پیشگیری از ابتلا به دیابت به عنوان یک بیماری زمینهای؛ مهمترین راه جلوگیری از ابتلا به بیماریهای خطرناک دیگری همچون بیماریهای قلبی و عروقی، نارساییهای کلیوی، بیماریهای چشم، مشکلات پا و بیماریهای سخت دیگر است.
درمان دیابت با دارو
گاهی پزشک در درمان دیابت نوع دوم به جای استفاده از انسولین؛ داروهای موجود را برای درمان تجویز میکند. این داروها انواع مختلفی دارند و کارکرد آنها در بدن متفاوت است. داروها از طریق تحریک پانکراس برای تولید انسولین بیشتر یا جذب دوباره گلوکز در کلیه و یا ممانعت از آزاد شدن گلوکز در کبد به تنظیم قند خون و سوخت و ساز بیشتر آن یاری میرسانند.
داروهای مکمل و داروهای گیاهی
تحقیقات پزشکی نشان داده است که برخی از داروهای مکمل و داروهای گیاهی در کنترل سطح گلوکز خون تاثیرات مثبتی دارند. ولی هیچ کدام از این ترکیبات مکمل و گیاهی به تنهایی؛ درمان دارویی جایگزین محسوب نمیشوند.
پیوند پانکراس
این شیوه درمانی برای درمان دیابت نوع اول مورد توجه است. پس از پیوند لوزالمعده؛ فرد میتواند بدون نیاز به تزریق انسولین و داروهای درمانی به زندگی خود به صورت نرمال ادامه دهد. این روش در افراد یا کودکانی که امکان انجام آنرا دارند؛ به نوعی سریع ترین راه درمان دیابت یا درمان قطعی دیابت محسوب میشود.
درمان قطعی دیابت
همانطور که پیشتر هم اشاره شد تاکنون در جهان درمان قطعی و صد در صد برای ریشه کن سازی این اختلال متابولیکی یافت نشده است. تحقیقات دانشمندان همچنان و به صورت مستمر ادامه دارد؛ به امید روزی که درمان قطعی دیابت به رسمیت شناخته شود. در حال حاضر درمان دیابت شامل روشهای پیشگیرانه مانند اصلاح سبک زندگی و روشهای کنترل کننده مانند استفاده از انسولین و داروهای کنترل کننده و کاهنده قند خون است. همانطور که پیشتر هم اشاره شد تاکنون در جهان درمان قطعی و صد در صد برای ریشه کن سازی این اختلال متابولیکی یافت نشده است. تحقیقات دانشمندان همچنان و به صورت مستمر ادامه دارد؛ به امید روزی که درمان قطعی دیابت به رسمیت شناخته شود.